Ach, dzieciństwo. Kto nie pamięta go jako okresu niewinności (przeważnie), odkryć… i, tak, czasami traum, które pozostają zbyt długo? Nie chcę nas tu przygnębiać; chodzi tylko o to, że dla znaczącej liczby osób wrażenie pozostawione przez traumę — czy to fizyczną, emocjonalną, czy inną — kształtuje reakcje i relacje przez dłuższy czas. To nie jest łatwy temat, nie ma co do tego wątpliwości. Ale zgłębianie emocjonalnych wyzwalaczy jest kluczowe w procesie leczenia. Rozwińmy trochę wątków na temat traumy z dzieciństwa, zobaczmy, jak przekształca się ona w te trudne do opanowania sygnały emocjonalne, i porozmawiajmy o kilku przydatnych taktykach ich zarządzania.
Spis treści
- Zrozumienie traumy dziecięcej
- Emocjonalne wyzwalacze: Utrzymujące się skutki traumy
- Strategie zarządzania emocjonalnymi wyzwalaczami
- Rola odporności w powrocie do zdrowia po traumie
- Wyzwania w powrocie do zdrowia po traumie
- Podsumowanie
Zrozumienie traumy dziecięcej
Na początek — co dokładnie mamy na myśli, rzucając terminem „trauma dziecięca”? To mniej niż ładne rzeczy (przemoc, zaniedbanie, utrata rodzica), które dzieją się, gdy ludzie są maluchami. A według ekspertów z National Child Traumatic Stress Network, mówimy o ponad 66 procentach dzieci doświadczających przynajmniej jednego traumatycznego wydarzenia do 16. roku życia. Trudno to zlekceważyć.
Pamiętasz, kiedy wszyscy cytowali Badanie ACE? (Przeprowadzone przez CDC i Kaiser, jeśli potrzebujesz przypomnienia.) No cóż, ujawniło ono, jak częstotliwość wczesnodziecięcych traum może zwiększać problemy zdrowotne na późniejszych etapach życia — choroby psychiczne, problemy sercowo-naczyniowe, pułapki uzależnień… całkiem ponure rzeczy.
Emocjonalne wyzwalacze: Utrzymujące się skutki traumy
Dlaczego emocje wybuchają z pozornie nikąd? To proste — często jesteśmy przyciągani z powrotem do przeszłości bez naszego przyzwolenia. Wyzwalacze są jak krótkie spięcia, ciągnąc kogoś z powrotem w objęcia zapomnianego chaosu przez sam zapach, widok lub dźwięk. Niezbyt przyjemne.
Amygdala, ten maleńki kawałek mózgu odpowiedzialny za emocje, jest niezaprzeczalnie gwiazdą tego dramatu. Rozkręcona przez niezałatwioną traumę, ten gość może utrzymywać ludzi w stanie ciągłego czuwania, wyzwalając emocje na pełnych obrotach, zachęcając do ciągłej gotowości na nieistniejące zagrożenia. Nawet nie zaczynajmy od rocznic czy „specjalnych” dat, które pełnią rolę przewodnika, ciągnącego kogoś w przeszłość.
Strategie zarządzania emocjonalnymi wyzwalaczami
Tu zaczyna się robić… znośnie? Przynajmniej są rzeczy, które mogą pomóc, i naprawdę działają z cierpliwością i konsekwencją.
1. Świadomość i identyfikacja
Rozpocznij śledzenie. Może to dziennik, może tylko mentalne notatki, wskazujące, co wyzwala emocjonalne fajerwerki. Gdzie i kiedy to się stało? Czy to był zapach, czy może jakaś piosenka grająca w radiu? Wydaje się to teraz żmudne, ale uwierz mi — to decydujący krok.
2. Techniki uważności i uziemienia
Uważność? To nie tylko modne hasło rzucone przez instruktorów jogi w latach 2010. Chodzi o pozostawanie obecnym; pełne doświadczanie teraźniejszości. Niezależnie od tego, czy głęboko oddychasz, czy zdajesz sobie sprawę z solidnej podłogi pod sobą, uziemienie zdejmuje wyzwalaczom ich moc. Ach! Sprawdź Journal of Traumatic Stress — opublikowali artykuł o tym, jak uważność poważnie łagodzi objawy PTSD.
3. Interwencje terapeutyczne
Terapia, terapia, terapia — ciągle się pojawia, ale z jakiegoś powodu. Niezależnie od tego, czy ktoś trafi na dobre stare Terapię Poznawczo-Behawioralną (CBT) czy spróbuje EMDR (to Terapia Desensytyzacji i Przetwarzania Ruchów Oczu, dla wspomnienia), te metody przekształcają schematy reakcji mózgu na paskudne wyzwalacze. Ulubieniec wszystkich — terapia skoncentrowana na traumie — pozwala osobom dotkniętym przetwarzać traumę bezpiecznie, bez oceniania.
4. Budowanie systemu wsparcia
Próbowałeś kiedyś wszystkiego sam? Boli. Podziel się tym z tymi, którzy to rozumieją — rodzina, najlepszy kumpel, lokalna grupa. Ktoś z pewnością zaoferuje lepsze spojrzenie lub klasyczną historię ‘też przez to przeszedłem’, co uczyni ciężar nieco lżejszym.
5. Praktyki pielęgnacji siebie
Dodanie pielęgnacji siebie nie oznacza tylko luksusowych weekendów w spa (chociaż, hej, dobry pomysł). Ćwiczenia, sen (ten nieuchwytny, magiczny lek) i sztuka — mogą czynić cuda w codziennych dawkach uzdrawiającej prawdy. Rysowanie lub nudzenie się na gitarze, te aktywności przedstawiają emocje w skondensowanych, strawnych kawałkach. A, ciekawostka z Journal of the American Art Therapy Association: art terapii całkiem skutecznie obniża traumy i jej przyjaciół — lęk i depresję.
Rola odporności w powrocie do zdrowia po traumie
Odporność nie jest jakimś nieosiągalnym mitem. Każdy może ją rozwijać — tak, jak rośliny. Zasiej nasiona z pozytywnymi połączeniami, eksploracjami celowymi, dostosowuj sposoby myślenia i ostrz pazury rozwiązywania problemów. Prędzej czy później, burzliwe momenty życia nie powalają na kolana tak łatwo. Był ten intrygujący artykuł w Psychological Science: osoby wysoko oceniane pod względem odporności mówiły, że łatwiej unikały pułapek PTSD.
Wyzwania w powrocie do zdrowia po traumie
Ale nie malujmy wszystkiego zbyt różowo. Objazdy, potknięcia — nieuniknione, gdy walczysz z traumą dziecięcą. Niektóre dni, może się wydawać, że postęp jest znikomy, jeśli w ogóle. Czas na pep-talk: podróże w leczeniu nie mają stref końcowych, tylko stopniowe chwile okraszone niepowodzeniami i wzrostem.
Czasami bariery są zewnętrzne. Może brakować zasobów; może środowisko nie jest idealne. Na to mogę powiedzieć: promocja zdrowia psychicznego musi ruszyć do przodu — nie do tyłu — dopóki wsparcie nie stanie się wszechobecne.
Podsumowanie
Niewątpliwie, radzenie sobie z emocjonalnymi wyzwalaczami z traumy dziecięcej nie jest proste — to bardziej jak żonglowanie na lini wiatru podczas burzy. Choć droga nie jest prosta, zamiana wiedzy w działanie czyni życie mniej przerażającym. W miarę jak więcej dyskutujemy o traumie, nadzieja również się rozszerza, delikatnie prowadząc tych, którzy nawigują zimnymi wodami w kierunku opuszczonych wysp pokoju i stabilności. Bo powiedzmy sobie szczerze — nikt nie zasługuje na to, by przeszła szarość kształtowała jego przyszłość.